پارگی و پارگی جزئی تاندون آشیل
و تمرینات ورزشی
در اوایل ۲۵ تا ۳۰ سالگی تاندون شروع به تغییراتی می کند که نشان از تحلیل رفتن آن است .این تغییرات باعث تضعیف شدن تاندون می شود.پارگی کامل تاندون آشیل معمولا” در تاندون های تحلیل رفته ای روی می دهد که فشار زیادی را تحمل می کنند .این عارضه در ورزش های بسکتبال ، تنیس، بدمینتون و هر ورزش دیگری که در آن توقف و پرش ناگهانی وجود داشته باشد ، دیده می شود.پارگی تاندون آشیل در بین ورزشکاران بالای ۳۰ سال عمومیت دارد.ضمن اینکه پارگی تاندون آشیل در هر سنی ممکن است صورت گیرد. این عارضه همچنین در ورزشکارانی مشاهده می شود که بعد از دوری کوتاه یا بلند مدت از تمرین برای حفظ آمادگی خود فعالیت های بدنی را با همان شدت اولیه شروع می کنند و یا سابقه التهاب مزمن و کهنه تاندون را دارند اتفاق می افتد.
پارگی تاندون آشیل می تواند در حین فرود آمدن روی پا ، یعنی زمانی که ورزشکار سعی می کند انرژی را با یک انقباض برونگرای عضله دوقلو – نعلی جذب کند، اتفاق می افتد.مکانسیم دیگر شامل جدا شدن ناگهانی سینه پا از روی سطح سخت و همزمان باز شدن کامل زانو می باشد.پارگی به طور معمول ۳ تا ۴ سانتی متر بالاتر از محل چسبندگی تاندون به استخوان پاشنه رخ می دهد .( در برخی منابع ۲ تا ۵ سانتی متری).
- علایم و تشخیص
در مرحله حاد ، درد شدیدی در اطراف ناحیه پارگی تاندون آشیل وجود دارد ولی فرد اغلب زود متوجه ضعف عملکرد عضله نمی شود.
فرد آسیب دیده اظهار می کند که صدایی مثل شلیک تفنگ احساس کرده یا در لحظه شروع درد، گویی از پشت لگد خورده است.
عدم توانایی در پلانتار فلکشن مچ پا و راه رفتن روی پنجه
تورم و کبودی در بخش خلفی پایین ساق ، حساسیت در ۲ تا ۵ سانتی متری بالای پاشنه
- آزمایش تامپسون برای پارگی
از آزمایش تامپسون برای تشخیص پارگی تاندون آشیل می توان استفاده کرد.به این شکل صورت می گیرد که فرد مصدوم روی میز آزمایش به قراری که ساق پای او آویزان می باشد ، می نشیند.در این حالت عضلات پشت ساق پا را با دست می فشاریم در صورتی که پاشنه بعد از فشردن عضلات ساق پا به طرف پا حرکت نکند، تاندون آشیل گرفتار پارگی شده است.
- درمان
در افراد جوان و فعال ، جراحی و بخیه دو سر تاندون پاره شده پیشنهاد می شود.در افراد سالمند گچ گیری که ۴ هفته اول مچ پا به صورت پلانتار فلکشن گچ گرفته می شود و ۴ هفته دوم به صورت طبیعی در گچ خواهد بود.دوره نقاهت معمولا” به اندازه گچ گیری و ۶ تا ۸ هفته خواهد بود. در صورت درمان با جراحی حداقل ۶ تا ۸ ماه پس از مسابقه اجتناب شود. و در صورت بهبودی با گچ حداقل ۹ تا ۱۲ ماه وقفه برای ورزشکار ضروری است.شرط اصلی برای بازگشت ورزشکار به مسابقه این است که دامنه حرکت، قدرت و نهایتا” استقامت مجموعه تاندون آشیل به حالت اول برگشته باشد.
- پارگی جزئی تاندون آشیل
این عارضه در دوندگان ، پرندگان و ورزش های راکتی روی می دهد و ممکن است زخم های را به وجود آورد که به التهاب و نهایتا” مزمن شدن عارضه منجر شود.
- علایم
- تجربه درد ناگهانی در افراد و با ادامه تمرین تیر کشیدن احساس می شود.
- ناپدید شدن درد پس گرم شدن در تمرین ولی بازگشت شدید تر پس از مدتی
- خشکی صبحگاهی و همچنین خشکی قبل و بعد از تحمل فشار
- تورم اندک و حساسیت موضعی
- در موارد مزمن کاهش قدرت و اندازه عضله ( آتروفی)
- درمان
استراحت و یخ درمانی در مرحله حاد ، استفاده از عصا و یا کفش دارای پاشنه یک سانتی متری.در پارگی کوچک و حاد گچ گیری پا در حالت پلانتار فلکش اندک برای مدت ۴ تا ۶ هفته .در موارد مزمن جراحی و سپس ۵ تا ۶ هفته گچ گیری.دوره نقاهت ۱۰ تا ۱۲ هفته می باشد یعنی دو برابر زمان گچ گیری.
- فیزیوتراپی:
- لیزر درمانی
- مگنت تراپی
- تکار تراپی
- کینزیو تیپینگ
- و…
- تمرینات توانبخشی درمان پارگی تاندون آشیل
در هنگام انجام تمرینات توانبخشی زیر چنانچه احساس درد داشتید؛ تمرین را متوقف کنید.
- توانبخشی و درمان پارگی تاندون آشیل
تمرین شماره یک
روی یک سطح سخت پاها را دراز کنید؛ با استفاده از یک حوله؛ آن را به دور پای آسیب دیده حلقه کنید، سپس در حالی که انگشتان پا صاف و کشیده هستند، حوله را به سمت بدن حرکت دهید تا کشش ایجاد شود، این وضعیت را ۱۵ تا ۳۰ ثانیه نگه دارید سپس حوله را شل کنید.این حرکت را ۳ بار تکرار کنید.
تمرین شماره دو
به فاصله یک دست از دیوار فاصله بگیرید پای آسیب دیده را نسبت به پای سالم عقب تر قرار دهید؛ سپس در حالی که کف دست ها را بر روی دیوار قرار داده اید؛ به آرامی بدن را به دیوار نزدیک کنید، تا زمانی که در ناحیه ساق پا کشش احساس شود، در این وضعیت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه بمانید، سپس به موقعیت اول برگردید .این حرکت را ۳ بار تکرار کنید. می توانید در طول روز این حرکت را چند بار تکرار کنید.
تمرین شماره سه
مقابل یک دیوار بایستید، دست ها را بر روی دیوار ، روبروی قفسه سینه قرار دهید، درحالی که پای آسیب دیده را در عقب قرار داده اید؛ پای جلو ( پای سالم) را از زانو خم کنید ، سپس به آرامی بدن را به دیوار نزدیک کنید تا زمانی که در عضله دوقلو پای آسیب دیده احساس کشش کنید.هر کشش را به مدت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه نگه دارید و به موقعیت اول برگردید .این تمرین را ۳ بار تکرار کنید.
تمرین شماره چهار
به پهلو بر روی زمین روی سمت سالم خود دراز بکشید به نحوی که پای آسیب دیده در بالا قرار گیرد. درحالی که عضلات ران سفت کرده اید پای آسیب دیده را به ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر از زمین جدا کنید، ساق پا مستقیم باشد. حال پا را به آرامی رو به موقعیت اول حرکت دهید. این حرکت را در دو ست و هر ست با ۱۵ تکرار انجام دهید.
تمرین شماره پنج
پای آسیب دیده را روی بر روی یک ارتفاع قرار دهید. ارتفاع باید ۷ تا ۱۲ سانتی متر باشد.پای دیگر را صاف بر روی زمین بگذارید.سپس وزن خود را بر روی پای آسیب دیده بیاندازید و بپای دیگر را بلند کنید. این حرکت را به آرامی انجام دهید.در دو مرحله و هر مرحله با ۱۵ تکرار.
تمرین شماره شش
در مقابل یک صندلی یا تکیه گاهی مشابه قرار بگیرید، سپس بر روی پنجه پا بلند شوید تا پاشنه پا از زمین فاصله بگیرد.این وضعیت را تا ۵ ثانیه نگه دارید.سپس به موقعیت اول برگردید.این حرکت را در دو مرحله و هر مرحله با ۱۵ تکرار انجام دهید.استراحت بین هر ست ۳۰ ثانیه.